Kế thừa và phát triển truyền thống đánh giặc giữ nước của dân tộc qua hàng nghìn năm lịch sử, để đáp ứng đòi hỏi của cuộc cách mạng giải phóng dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng, cách đây 86 năm, ngày 28/3/1935, Đại hội đại biểu lần thứ I của Đảng đã ban hành Nghị quyết về đội tự vệ, chủ trương lập “Đội tự vệ công nông thường trực”. Đây là dấu mốc quan trọng khẳng định tư tưởng chỉ đạo chiến lược, xuyên suốt của Đảng về vũ trang toàn dân và chiến tranh nhân dân với phong trào toàn dân đánh giặc. Từ đó, ngày 28/3 hằng năm trở thành ngày truyền thống của lực lượng dân quân tự vệ (DQTV).
Trải qua 86 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành, dưới sự lãnh đạo của Đảng, các thế hệ, cán bộ, chiến sĩ dân quân tự vệ đã hết lòng trung thành với Tổ quốc, nhân dân, sự nghiệp cách mạng của Đảng; chiến đấu kiên cường, mưu trí, dũng cảm, lao động, học tập, công tác hiệu quả, sáng tạo và đã lập nhiều chiến công xuất sắc; cùng LLVT chính quy và toàn dân đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác, đánh thắng thực dân, đế quốc, thực hiện thành công cách mạng giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước.
Khẳng định vai trò quan trọng của lực lượng DQTV, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khen ngợi: “Dân quân tự vệ và du kích là lực lượng của toàn dân tộc, là một lực lượng vô địch, là bức tường sắt của Tổ quốc, vô luận kẻ địch có hung bạo thế nào, hễ động vào lực lượng đó, bức tường đó thì kẻ địch nào cũng phải tan rã”...
Trong những năm qua, quán triệt và thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, văn bản của Đảng, Nhà nước về xây dựng và hoạt động của lực lượng DQTV, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của cấp ủy, chính quyền các cấp, các địa phương, nhất là từ khi có Luật Dân quân tự vệ, lực lượng DQTV được xây dựng theo phương châm “Vững mạnh, rộng khắp”, tổ chức biên chế tinh gọn, chất lượng tổng hợp được nâng lên, từng bước đổi mới nội dung huấn luyện và phương thức hoạt động theo phương châm: “Cơ bản, thiết thực, chất lượng”. Việc xây dựng DQTV được gắn với xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện, xây dựng khu vực phòng thủ trong các vùng trọng điểm về QPAN. Góp phần làm thất bại chiến lược “Diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia, bảo vệ chế độ XHCN, giữ vững ổn định chính trị, củng cố tăng cường QPAN. Lực lượng DQTV đã thực sự trở thành công cụ chủ yếu bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền, bảo vệ nhân dân ở cơ sở. Lực lượng DQTV cũng là những chiến sĩ xung kích trong công tác vận động quần chúng, phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, giúp đỡ nhân dân.
Các chế độ, chính sách đối với DQTV được bảo đảm tốt, có nhiều đổi mới; hoạt động của lực DQTV đi vào nền nếp, có hiệu quả; chủ động phối hợp giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn và tích cực tham gia phòng, chống, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, được cấp ủy, chính quyền và nhân dân tin tưởng, đánh giá cao.
Để tiếp tục xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ mới, cần thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu:
Thứ nhất: Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, quản lý, điều hành của chính quyền, vai trò tham mưu của cơ quan quân sự các cấp đối với công tác xây dựng lực lượng DQTV.
Thứ hai: Tiếp tục xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh, rộng khắp, có chất lượng tổng hợp ngày càng cao, trước hết là chất lượng chính trị, đảm bảo để DQTV thực sự là lực lượng chính trị tin cậy của cấp ủy, chính quyền và nhân dân ở cơ sở; thực hiện củng cố, kiện toàn và nâng cao chất lượng hoạt động của ban chỉ huy quân sự các cơ quan, tổ chức và ban chỉ huy quân sự cấp xã theo Luật định.
Thứ ba: Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện tập, diễn tập và hoạt động của lực lượng DQTV; kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục chính trị, phổ biến, giáo dục pháp luật, công tác vận động quần chúng với huấn luyện quân sự; chú trọng tập huấn, bồi dưỡng cán bộ, huấn luyện nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu cho lực lượng DQTV tại chỗ, cơ động và các binh chủng; tăng cường huấn luyện cho DQTV về nhiệm vụ phòng, chống, ứng phó với thiên tai, xử lý các tình huống bảo vệ trật tự an ninh xã hội ở địa phương, cơ sở.
Thứ tư: Chăm lo thực hiện tốt chế độ, chính sách đối với lực lượng DQTV. Các địa phương, cơ quan, đơn vị cần thực hiện nghiêm Luật DQTV, nhất là quy định về ngân sách, nhằm bảo đảm kịp thời chế độ, chính sách đối với lực lượng DQTV. Đồng thời, chú trọng gắn công tác chính sách với công tác tổ chức, công tác tư tưởng; làm tốt công tác chính sách đối với những gia đình cán bộ, chiến sĩ DQTV có khó khăn, bảo đảm cho chiến sỹ DQTV yên tâm thực hiện và hoàn thành tốt nhiệm vụ khi được huy động. Đồng thời, đẩy mạnh công tác thi đua - khen thưởng gắn với thực hiện hiệu quả việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, nhân rộng điển hình tiên tiến, tiếp tục xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Phát huy truyền thống vẻ vang qua 86 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của lực lượng DQTV. Với truyền thống đầy tự hào của DQTV Việt Nam, mỗi cán bộ, chiến sĩ DQTV trên quê hương Bình Thuận cần không ngừng rèn luyện, phấn đấu, tích cực huấn luyện, hăng hái lao động sản xuất, góp phần xây dựng lực lượng ngày càng trưởng thành, lớn mạnh, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước, nhân dân và những phần thưởng cao quý mà Đảng và Nhà nước đã trao tặng./.