Vai trò của người giảng viên trong việc đổi mới phương pháp giảng dạy lý luận chính trị ở Trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện

          Nhiệm vụ của Trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện là: Đào tạo sơ cấp lý luận chính trị; bồi dưỡng các chương trình lý luận chính trị cho các đối tượng theo quy định.

       Bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới về chuyên môn, nghiệp vụ công tác xây dựng Đảng, quản lý nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể ở cơ sở; Bồi dưỡng chính trị cho đối tượng phát triển đảng; lý luận chính trị cho đảng viên mới; nghiệp vụ công tác đảng cho cấp uỷ viên cơ sở và tổ chức thông tin về tình hình thời sự, chính sách... cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên ở cơ sở; thực hiện một số nhiệm vụ khác theo yêu cầu và tình hình thực tế do chỉ đạo của cấp uỷ, chính quyền địa phương. Vì vậy, đổi mới phương pháp giảng dạy luôn là yêu cầu và nhiệm vụ của người giảng viên, nhất là trong giai đoạn hiện nay, đổi mới phương pháp dạy học có ý nghĩa như một cuộc cách mạng về phương pháp. Cuộc cách mạng này sẽ mang lại sức sống mới cho công tác giáo dục, trong đó có giáo dục lý luận chính trị nhằm đáp ứng yêu cầu của thời đại mới, mà người giảng viên có vai trò quan trọng trong việc đổi mới phương pháp giảng dạy.

       Đổi mới phương pháp giảng dạy là nhằm khắc phục những hạn chế trong giảng dạy. Lâu nay, việc giảng dạy lý luận của chúng ta hầu như lên lớp nặng về thầy đọc, trò ghi, chưa thực sự gây hứng thú và phát huy tính tích cực, chủ động của người học. Đổi mới phương pháp giảng dạy đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa giảng viên và học viên, trong đó, giảng viên giữ vai trò chủ đạo. Vì thế, đổi mới phương pháp giảng dạy đối với giảng viên lý luận chính trị cần thực hiện các vấn đề sau:

       Thứ nhất, giảng viên phải thực sự là người tâm huyết với nghề nghiệp và có phông kiến thức sâu rộng. Để đổi mới phương pháp giảng dạy lý luận có kết quả, trước hết mỗi giảng viên phải tự nhìn lại mình về kiến thức chuyên ngành và phương pháp giảng dạy, rút kinh nghiệm đồng thời phải bổ sung những phần còn thiếu, hạn chế. Mỗi giảng viên phải tự mình ý thức việc tự học để không ngừng nâng cao hiểu biết, trau dồi về chuyên môn nghiệp vụ; ngoài chuyên ngành của mình phải có phông kiến thức rộng, ít nhất cũng phải nắm vững các bộ môn lý luận Mác – Lênin; lịch sử Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh… giữa các bộ môn đó có mối quan hệ khăng khít, gắn bó chặt chẽ với nhau, bổ sung, hỗ trợ cho nhau trong mỗi bài giảng. Nhất là phải nắm chắc triết học Mác – Lênin, bởi triết học trang bị thế giới quan, nhân sinh quan, phép biện chứng, phương pháp luận khoa học…giúp cho giảng viên soạn và trình bày bài giảng có hệ thống logíc và giàu sức thuyết phục. Bên canh đoa, để có kiến thức rộng, giảng viên cần phải đầu tư chiều sâu cho chuyên ngành của mình giảng dạy. Người giảng viên thực sự yêu nghề luôn chịu khó học tập cầu tiến bộ, luôn dành tâm sức cho bài giảng. Trước mỗi buổi giảng, tiết giảng họ luôn trăn trở nên sử dụng những phương pháp nào cho bài giảng và sau đó tự rút kinh nghiệm, nhằm không ngừng hoàn thiện nghề nghiệp của mình.

        Thứ hai, giảng dạy các môn lý luận Mác – Lênin nhất thiết phải liên hệ với thực tiễn, gắn liền lý luận với thực tiễn. Bài giảng muốn sinh động giàu sức thuyết phục, giảng viên cần phải liên hệ với thực tiễn của thế giới, của đất nước; của địa phương; của bản thân mỗi học viên. Việc liên hệ này tuỳ thuộc vào khả năng của mỗi giảng viên, có thể giảng viên tự liên hệ trong bài giảng và chỉ cho học viên thấy rõ điều đó được thể hiện trong thực tế cuộc sống. Đối tượng học ở Trung tâm bồi dưỡng chính trị vô cùng phong phú, vì thế giảng viên có thể gợi mở, đàm thoại với người học, dẫn ra những thực tiễn của địa phương, đất nước hay cá nhân và từ đó khái quát làm sáng tỏ về mặt lý luận. Một trong những nguyên nhân dẫn đến kết quả đào tạo chưa cao là do phương pháp giảng dạy của chúng ta chưa chú trọng liên hệ với thực tiễn. Sau khi học viên tốt nghiệp phần lớn chưa biết vận dụng lý luận đã học vào trong thực tiễn công tác ở địa phương, cũng như của bản thân mình. Vì vậy, vấn đề đổi mới phương pháp giảng dạy lý luận ở Trung tâm bồi dưỡng chính trị nhất thiết phải chú trọng liên hệ với thực tiễn mới nâng cao được chất lượng, hiệu quả đào tạo, bồi dưỡng.

        Thứ ba, giảng viên phải nắm được đối tượng học viên và cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ giảng dạy. Khi được Trung tâm phân công giảng dạy tại một lớp nào đó, giảng viên cần có sự liên hệ với Trung tâm bồi dưỡng chính trị huyện tìm hiểu và nắm cụ thể đối tượng của lớp học, cơ sở vật chất, thiết bị phục vụ giảng dạy. Trên cơ sở đó, giảng viên chủ động có kế hoạch cho bài giảng, tiết giảng sẽ sử dụng những phương pháp nào, thiết bị gì cho phù hợp để đạt được hiệu quả cao. Đối tượng học của Trung tâm bồi dưỡng chính trị không như đối tượng học ở các trường đại học, cao đẳng. Do đó, nắm được đối tượng học sẽ giúp cho giảng viên chủ động phối hợp các phương pháp và sử dụng thiết bị dạy học phù hợp.

        Sẽ không có một phương pháp dạy học nào tối ưu cho tất cả mọi người, vì dạy học vừa là khoa học vừa là nghệ thuật. Khoa học ở chỗ giảng viên phải bảo đảm nội dung, chương trình, mục tiêu đào tạo, bồi dưỡng…nghệ thuật là giảng viên phải tuỳ theo đối tượng, tình hình cụ thể của lớp học mà có cách thức giảng dạy đáp ứng yêu cầu, đạt chất lượng, hiệu quả cao. Việc đổi mới phương pháp giảng dạy phụ thuộc vào bản thân của mỗi giảng viên chứ không phải ngồi chờ cấp trên nghĩ ra. Trong giai đoạn hiện nay, mỗi giảng viên phải chủ động suy nghĩ tìm tòi, đổi mới phương pháp giảng dạy, nâng cao chất lượng, hiệu quả. Nếu giảng viên không quan tâm chú trọng đến việc đổi mới phương pháp giảng dạy là tự đào thải mình.

         Thứ tư, Một trong những yêu cầu cấp thiết hiện nay đối với giảng viên lý luận chính trị là phải sử dụng các phương tiện kỹ thuật trong nghiên cứu và giảng dạy. Các phương tiện đó bao gồm: Vi tính, radio, ghi âm, vidio, đèn chiếu, chiếu phim…Các phương tiện này nhằm bổ sung và làm phong phú thêm cho những nội dung của bài giảng; thay đổi cách học và phương pháp học, tạo sự hứng thú, kích thích tìm tòi, đi sâu nghiên cứu của học viên. Làm cho học viên phát huy được tính chủ động, sáng tạo. Sử dụng các phương tiện kỹ thuật nhằm thay đổi phương pháp dạy chay, học chay; giúp học viên tiếp cận được khoa học kỹ thuật, gợi mở cho những người làm công tác xã hội gắn lý luận với thực tiễn, gắn học với hành. Đây là một trong những phương pháp mà người giảng viên phải thực hiện trong đổi mới phương pháp giảng lý luận. Trước sự phát triển mạnh mẽ của khoa học, công nghệ hiện đại, sự bùng nổ của công nghệ thông tin, giảng viên phải sử dụng thành tạo vi tính. Đây là một trong những phương tiện hỗ trợ đắc lực, có hiệu quả cho việc đổi mới phương pháp giảng dạy của giảng viên. Tuy nhiên, chúng ta cũng không nên lạm dụng vi tính trong giảng dạy và xem nó như là cái mốt, và coi đó là toàn bộ sự đổi mới phương pháp dạy học.

        Thứ năm, phải bảo đảm tính Đảng, tính khoa học trong giảng dạy các môn lý luận. Đổi mới phương pháp giảng dạy lý luận chính trị mang tính đặc thù, đổi mới song phải luôn luôn bảo đảm tính Đảng. Tính Đảng là một nguyên tắc trong hoạt động nghiên cứu, giảng dạy các môn lý luận đòi hỏi người giảng dạy phải tuân theo, vì nó là vũ khí để đấu tranh tư tưởng và đấu tranh chính trị. Nói đến tính chính trị là nói đến là nói đến tư tưởng, nói đến sự lãnh đạo của Đảng là quan điểm, lập trường. Giảng viên phải đứng trên lập trường, quan điểm giai cấp công nhân để nghiên cứu, giảng dạy lý luận; đứng trên lập trường lý luận và phương pháp luận của chủ nghĩa Mác – Lênin; phục tùng tổ chức và giữ vững nguyên tắc phát ngôn của Đảng.

        Tôn trọng khách quan của lịch sử, sự thật lịch sử và phải trung thành với lịch sử giảng viên phải sử dụng phương pháp nghiên cứu khoa học, năng lực tư duy khoa học, thái độ vô tư, công bằng trong đánh giá và phải có trách nhiệm trước lịch sử, trước sự tiến bộ của khoa học: bảo vệ chân, thiện, mỹ. Đấu tranh phê phán, loại bỏ những quan điểm phản động xuyên tạc, chống đối của các thế lực thù địch. Trong mối quan hệ giữa tính Đảng và tính khoa học thì tính Đảng phải đặt lên hàng đầu, vì tính Đảng nó phục vụ cho sự nghiệp chính trị.

        Thứ sáu, Đổi mới phương pháp giảng dạy cần gắn liền với nghiên cứu khoa học. Người giảng viên của Trung tâm bồi dưỡng chính trị cần chú trọng nghiên cứu khoa học và xem đây là một nhiệm vụ không thể thiếu trong việc đổi mới phương pháp giảng dạy. Nghiên cứu khoa học là động lực thúc đẩy say mê nghề nghiệp, giúp cho giảng viên làm chủ được tri thức trên cơ sở độc lập suy nghĩ, sáng tạo, biết vận dụng tri thức vào bài giảng cũng như thực tiễn cuộc sống. Mỗi bài viết, mỗi vấn đề nghiên cứu đòi hỏi giảng viên phải vạch ra đề cương, đọc những tài liệu liên quan…vì thế, giảng viên có quá trình tích luỹ về lượng để biến đổi về chất; tri thức ngày càng được mở rộng và chuyên sâu. Giảng viên sẽ thực sự chủ động trước mọi vấn đề đặt ra và sẽ kết hợp tốt, sử dụng nhuần nhuyễn các phương pháp trong mỗi giờ giảng để nâng cao kết quả đào tạo, bồi dưỡng.

        Thứ bảy, Xêmina, đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm thực hiện “Biến quá trình đào tạo, bồi dưỡng thành tự đào tạo, tự bồi dưỡng”. Vì thế giảng viên cần coi trọng và tăng cường thực hiện xêmina của học viên. Đây là một vấn đề quan trọng, thiết thực cho đổi mới phương pháp của giảng viên, vì thông qua xêmina học viên có điều kiện trực tiếp trao đổi, thảo luận đưa ra những chính kiến của mình cả về lý luận và thực tiễn; cả những vấn đề đúng và chưa đúng…Thông qua xêmina, giảng viên kiểm nghiệm được học viên đã nắm được bài giảng đến mức độ nào; phương pháp giảng dạy của giảng viên đã đạt được hiệu quả hay không? Kiến thức của giảng viên còn có chỗ nào chưa thật vững để tự mình điều chỉnh bổ sung. Thực hiện tốt xêmina buộc học viên phải đọc tài liệu, nghiên cứu, chuẩn bị, từ đó sẽ tạo nên động lực và hứng thú của người học, giúp cho họ nắm vững được lý luận vận dụng vào thực tiễn được tốt và có hiệu quả.

       Đổi mới phương pháp giảng dạy lý luận là trên cơ sở phương pháp truyền thống, chúng ta kế thừa, phát huy mặt tích cực, khắc phục mặt hạn chế, kết hợp với phương pháp hiện đại, sử dụng các phương tiện kỹ thuật tiên tiến vào bài giảng, phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của người học, nâng cao chất lượng và hiệu quả đào tạo của Trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện. Vấn đề đổi mới luôn đặt ra cho mỗi cấp, mỗi ngành song điều quan trọng nhất, giữ vai trò quyết định thành công vẫn là người giảng viên. Giảng viên là người trang bị, phương pháp, phương hướng cho người học, nói cách khác là giảng viên trang bị cho người học cái cần để họ tự câu lấy cá./.


Các tin khác